Superczytanie

Tagi

Brzeskiewicz, czytanie, fakty, kojarzenie, mózg, pamięć, prawo skojarzeń, superczytanie, szybkie czytanie, umysł, zapamiętywanie

Zanim zagłębisz się na dobre w lekturę tego rozdziału, wykonaj prosty test czytelniczy, który ci pozwoli stwierdzić, jakim obecnie jesteś czytelnikiem.
Obecnie, dlatego że po wnikliwej lekturze tej książki, a co za tym idzie po zastosowaniu się do zawartych w niej rad, twoje umiejętności czytelnicze niewątpliwie wzrosną.
Będziesz mieć możliwość przekonania się o tym, wykonując test sprawdzający, znajdujący się na końcu książki.
Bądź uczciwy wobec siebie i wykonaj go rzeczywiście dopiero po wnikliwej (koniecznie wnikliwej!) lekturze niniejszego poradnika, a najlepiej po odbyciu zalecanej przeze mnie 4-6 tygodniowej sesji czytelniczej. Wracajmy jednak do testu. Poniżej znajduje się fragment innej mojej książki — Superumysł.
Twoje zadanie polega na tym, aby przeczytać tekst możliwie szybko, lecz uważnie i od¬powiedzieć na 10 pytań sprawdzających, wybierając między odpowiedziami: „prawda” i „fałsz”.
Skoro już wiesz, co masz zrobić, to przygotuj stoper (najlepiej stoper!) lub zegarek z sekundnikiem i po odczytaniu ostatniego słowa tekstu zarejestruj czas.

——————————————Czytaj Dalej :
Gotów! Start!
«Chociaż każda półkula ma wyżej wymienione funkcje, to istnieje też zjawisko zwane dwustronnością mózgu, co oznacza, że każda półkula dzieli się swoimi funkcjami i obydwie uczestniczą w większości wykonywanych działań. Corpus callosum, wiązka nerwów łączących prawą i lewą korę mózgu, pozwala na przepływ informacji uzyskanych przez jedną stronę mózgu do drugiej strony.
Poza informacjami o specjalizacji funkcji prawej i lewej półkuli, z badań nad mózgiem i umysłem wynikają istotne przesłanki dla rozwoju zdolności intelektualnych. Na przykład, wiemy, że prawy mózg nie jest w stanie werbalizować tego, co wie; w jego wydaniu jest to bezsłowne, niewypowiadalne.
Informacje w nim zawarte mają postać wyobrażeń, symboli, metafor. Lewy mózg natomiast musi rozpoznać wyobrażenia prawego mózgu i przetransformować je w słowa. Mówiąc inaczej, lewy mózg stanowi „alfabet umysłu”. Wnioski wynikające z tej relacji są dalekosiężne. Jeśli w nocy mamy kolorowe sny, to nad ranem wyparują nam z głowy, chyba że je zapiszemy. Intuicyjne, symboliczne i całościowe wyobrażenie prawej strony mózgu przepadnie, jeśli nie ubierzemy go w słowa za pomocą lewej strony mózgu.
Innym znaczącym odkryciem związanym ze zróżnicowaniem półkul jest to, że lewa półkula — tak jak komputer — rozpoznaje, organizuje i asymiluje nowe informacje w ramach istniejących już ram; jej podstawową funkcją jest rozpoznawanie powiązań między nowym bodźcem a tym, co jest już znane. Innymi słowy, lewa półkula nie jest w stanie tworzyć nowych idei.
To z prawej półkuli pochodzą nowe pomysły, całościowe konteksty i twórcze inspiracje. Ale bez lewej półkuli te treści nie mogłyby zostać odkodowane, zrozumiane i wypowiedziane. Obydwie półkule uzupełniają się. Żadna z nich nie jest nadrzędna w stosunku do drugiej, bo efektywne myślenie wymaga użycia obydwu. Z faktu tego mogłoby wynikać, że nauczanie w szkole skierowane jest do obydwu półkul.
Ale w praktyce tak nie jest; system oświatowy funkcjonuje tak, jakbyśmy mieli tylko jedną — logiczną, porządkującą, odtwórczą lewą półkulę*.
———————————-

Zatrzymaj się i odnotuj swój czas i nie zaglądając do tekstu, wybierz właściwą według ciebie odpowiedź (dla wygody zapisując ją na czystej kartce):
1. Obydwie półkule uczestniczą w większości wykonywanych zadań.
(PJLAWDA/FAŁSZ)
2. Wiązka nerwów i tkanek łączących prawą i lewą korę mózgu
nazywa się colloseum. (PRAWDA/FAŁSZ)
3. Prawy mózg jest w stanie werbalizować to, co wie. (PRAW¬
DA/FAŁSZ)
4. Lewy mózg stanowi „alfabet umysłu”. (PRAWDA/FAŁSZ)
5. Lewa półkula jest w stanie tworzyć nowe idee. (PRAW-
– DA/FAŁSZ)
6. Nauczanie w szkole jest skierowane do obydwu półkul. (PRAW¬
DA/FAŁSZ)
7. Lewa półkula — tak jak komputer — rozpoznaje i asymiluje nowe
informacje. (PRAWDA/FAŁSZ)
8. Bez prawej półkuli treści nie mogłyby zostać odkodowane i wypo-
wiedziane. (PRAWDA/FAŁSZ)
9. Nocne sny wyparują nam z głowy, jeśli do południa ich sobie nie
przypomnimy. (PRAWDA/FAŁSZ)
10. Obydwie półkule uzupełniają się. (PRAWDA/FAŁSZ)
Twoje rozumienie jest dobre, jeśli prawidłowo zakwalifikowałeś co
najmniej 7 z podanych wyżej twierdzeń.
Uzyskaną przez siebie prędkość czytania odczytasz z poniższego
zestawienia:
1) Jeśli twój czas czytania wyniósł podaną liczbę sekund:
2) to twoja prędkość czytania wynosi podaną liczbę słów na minutę:

1) — 2)

10 — 1782
20 — 894
30 — 594
40— 446
50— 356
60 — 297
70 — 255
80 — 223
90 — 198
100 — 178
110 — 162
120 — 149

ZŁE NAWYKI CZYTELNICZE
• Czytanie bez wcześniejszego przeglądu
• Poruszanie ustami w trakcie lektury
• Wypowiadanie czytanych słów na głos, półgłosem lub w myślach
• Czytanie słowa po słowie
• Zatrzymywanie się na czytanych słowach
• Cofanie się w trakcie lektury
• Czytanie wszystkiego w takim samym tempie
• Błądzenie wzrokiem po czytanej stronie

CZYNNIKI WARUNKUJĄCE SUPERCZYTANIE

Jakakolwiek czynność, aby mogła być sprawnie wykonana, wymaga przygotowań. Niekiedy przygotowania te są czasochłonne i wymagają samokontroli, lecz z czasem przeradzają się w nawyk (dobry nawyk!) i odbywają wręcz automatycznie. Z pozornie prostą czynnością czytania jest podobnie. Jeśli zastosujesz się do podanych niżej (i innych zawartych w tej książce) rad, to będziesz w stanie superefektywnie wykorzystywać czas przeznaczony na czytanie. Ale, aby taki stan mógł zaistnieć, powinieneś uwzględnić następujące czynniki:

• Warunki psychologiczne
• Stan oczu i oświetlenie
• Przyjazne otoczenie
• Sposób trzymania książki
• Znaczenie relaksu i przerw
• Czynnik miejsca i czasu

CELE CZYTANIA

1. Odszukanie określonej informacji
2. Wyłowienie istotnych szczegółów
3. Wyszukanie odpowiedzi na określone pytania
4. Dokonanie oceny tego, co się czyta
5. Praktyczne wykorzystanie uzyskanych informacji
6. Relaksująca podróż do świata literackiej fikcji

Cel czytania powinien określać metodę, czyli sposób, w jaki czytasz. Istnieją trzy podstawowe metody czytania, które szczegółowo zostały omówione w oddzielnych rozdziałach:
• Czytanie pobieżne, umożliwiające ogólną orientację w tekście.
• Czytanie wybiórcze koncentrujące się na znalezieniu określonej
informacji, która np. może być poszukiwaną przez nas odpowiedzią na pytania.
• Czytanie uważne zakładające rozpoznawanie koncepcji i idei wymagających dogłębnej analizy.

WYSZUKIWANIE FAKTÓW

Umiejętne wyszukiwanie w tekście faktów nie jest tak niebezpieczne jak szukanie min, niemniej ma z nim wiele wspólnego. Zarówno saper, jak i „poszukiwacz faktów” muszą odznaczać się superkoncentracją. Pozwoli ci ona (wraz z podanymi w tym rozdziale wskazówkami) wychwycić w czytanym tekście fakty istotne, połączyć je ze sobą, dzięki czemu lepiej zrozumiesz przekaz myślowy i, co bardzo ważne, lepiej go zapamiętasz.

Autor każdej książki pisze ją z zamiarem podzielenia się z czytel­nikami koncepcjami, poglądami czy myślami. Jednak zdarza się, że są one przedstawione w sposób zawoalowany, a czasem zagmatwany, i niewprawnemu czytelnikowi trudno jest dociec ich sedna. A musi to uczynić, jeśli chce skorzystać z lektury. W takim przypadku należy postępować jak detektyw, który ma rozwiązać zagadkę kryminalną. Naszą zagadką jest odpowiedź na pytanie: Co autor chciał czytelnikom zakomunikować? Bardzo ułatwisz sobie zadanie, gdy skoncentrujesz się na wyszukiwaniu faktów istotnych. Wyodrębnisz je łatwo spośród innych, gdy posłużysz się pytaniami: kto, co, kiedy, gdzie, dlaczego, jak.

RADY JAK ORGANIZOWAĆ SESJĘ UWAŻNEGO CZYTANIA

l. Jasno sprecyzuj swój cel (lub cele).
Jeśli określisz cel (cele) lektury, to o wiele łatwiej przyjdzie ci się skupić, bo jasno będziesz wiedział, czego szukasz w danym tekście.
2. Bądź uważny w trakcie lektury.
W czasie sesji uważnego czytania staraj się utrzymywać koncentrację na wysokim poziomie. Jeśli masz z tym problemy, to zastosuj jeden ze sposobów omówionych przeze mnie w rozdziale „Koncentracja”.
3. Starannie wybierz czas lektury.
Sesję uważnego czytania przeprowadź w optymalnym dla ciebie czasie. Szczegółowe wytyczne w tym zakresie znajdziesz w rozdziale „Koncentracja”.
4. Nie przywiązuj wagi do prędkości, z jaką czytasz.
W przypadku uważnego czytania tempo lektury ma znaczenie drugorzędne. Twoim celem powinno być dobre zrozumienie tekstu, a nie jak najszybsze przeczytanie.

PRZEGLĄD

Sposób dokonywania przeglądu omówiłem w oddzielnym rozdziale („Dokonywanie przeglądu”), ale dla zupełnej jednoznaczności przed­stawię go w postaci kolejnych kroków (w naszym przykładzie od­noszących się do wybranego rozdziału podręcznika).

RADA: Nawet jeśli masz przeczytać tylko fragment tekstu (np. fragment rozdziału), to dla uzyskania pełniejszego jego obrazu dokonaj pobieżnego przeglądu całości. Ta czynność nie zajmie ci dużo czasu, ale za to dużo lepiej będziesz rozumieć to, co czytasz.

ETAPY DOKONYWANIA PRZEGLĄDU

1. Sparafrazuj, czyli wyraź swoimi słowami, tytuł. Ta czynność
wzmocni twoją motywację do czytania.
2. Zapoznaj się dokładnie z podtytułami, ilustracjami czy tabelami,
aby dzięki nim zidentyfikować znaczące treści zawarte w rozdziale.
3. Przeczytaj pierwszy ustęp, podsumowanie i wszystkie pytania
znajdujące się na końcu rozdziału.
4. Przeczytaj pierwsze zdanie każdego ustępu. Jak wyjaśniłem
w rozdziale „Czytanie wybiórcze”, zazwyczaj zawiera ono
główną myśl.
5. Oceń, ile zyskałeś, postępując zgodnie z pierwszymi czterema
etapami, a przede wszystkim, czy na podstawie dokonanego
przeglądu jesteś w stanie odpowiedzieć na pytania znajdujące
się na końcu rozdziału.
6. Napisz krótko, czego się dowiedziałeś podczas przeglądu.

JAK SZYBKO CZYTAĆ TEKST LITERACKI?

Szybkie czytanie literatury pięknej bardzo zwiększy związaną z tym przyjemność. Dlatego też powinieneś starać się czytać jak najszybciej, ale na tyle uważnie, by nie tracić wątku, rozumieć motywy poczynań bohaterów i wychwytywać istotne szczegóły, Jest niezmiernie ważne, że próbując czytać szybciej, ale z pełną s koncentracją, angażujesz się w lekturę, a to z kolei przyczyni się nie tylko do lepszego rozumienia, ale i do docenienia wartości utworu.

Aby poprawić szybkość czytania tekstów literackich, wykonuj regularnie, aż do widocznych skutków, następujący eksperyment czytelniczy:

EKSPERYMENT: Zaplanuj, że w ciągu dnia dwie lub trzy godziny przeznaczysz na czytanie. Spróbuj w tym czasie przeczytać całą powieść. Jeśli ci się to nie uda, powtórz próbę następnego dnia, i następnego… aż do skutku.

ROZUMIENIE TEGO, CO SIĘ CZYTA

Rozumienie tekstu można w skrócie określić jako umiejętność przekładania zapisanych symboli na zespół znaczeń.

Kontakt z książką czy jakimkolwiek innym materiałem napisanym w języku ojczystym jest paradoksalnie podobny do kontaktu z obco­krajowcem, którego tym lepiej się rozumie, im więcej zna się słów i zwrotów. Ale same słowa to nie wszystko, istotny jest kontekst, w jakim są one wypowiadane, twoja zdolność koncentrowania się podczas słuchania i znajomość kultury kraju, z którego rozmówca pochodzi (w różnych sytuacjach te same słowa mają różne znaczenie). Ze słowem pisanym jest podobnie.

Twoje rozumienie tego, co czytasz, może odbywać się na kilku płaszczyznach:

— semantycznej (rozumienie słów),
— filozoficznej (rozumienie idei),
— estetycznej (rozumienie wartości artystycznych utworu).

W tej książce nie będziemy się zajmować odbieraniem wartości artystycznych utworów, ponieważ w dużej mierze jest ono subiektywne. Poprzestaniemy na omówieniu znaczeń konkretnych i sprawdzalnych, należących do płaszczyzny słów oraz idei.

Czynniki warunkujące rozumienie tego, co się czyta:

• Motywacja (omówiona w rozdziale „Motywacja”)
• Koncentracja (omówiona w rozdziale „Koncentracja”)
• Pamięć (omówiona w rozdziale „Zapamiętywanie tego, co się
czyta”)
• Posiadanie osobistych doświadczeń z zakresu danej tematyki
(czynnik tak oczywisty, że nie wymaga komentarza)
• Rozumienie słów
• Rozumienie idei.

ZAPAMIĘTYWANIE TEGO, CO SIĘ PRZECZYTAŁO

Wiemy z doświadczenia, że bywają kobiety, którym wystarczy raz zajrzeć do przepisu na wymyślne ciasto, by zapamiętać go raz na zawsze. Inne natomiast muszą sięgać po książkę kucharską przed każdym pieczeniem. A przecież i jedne, i drugie starają się zapamiętać przydatne przepisy. Ktoś mógłby stwierdzić, że nie pamiętamy, czyli zapominamy, dlatego, że nasza pamięć płata nam figle. Tymczasem jest odwrotnie: to my płatamy figle naszej pamięci.

Z licznych badań wynika, że w ciągu 24 godzin zapominamy do 80 proc. materiału, którego się uczyliśmy tradycyjnie, a więc nieefek-tywnie, jeśli nie pomożemy naszej pamięci.

ZADANIE: Pomyśl przez chwilę, ile pamiętasz z tego, co czytałeś w minionym tygodniu. Zapewne niewiele.

A skuteczne zapamiętywanie przeczytanego materiału, to jedna z ważniejszych i najbardziej przydatnych umiejętności superczytelnika.

CZYNNIKI WARUNKUJĄCE ZAPAMIĘTYWANIE TEGO, CO SIĘ PRZECZYTAŁO

• Motywacja
• Koncentracja
• Umiejętność relaksowania się
• Czytanie ze zrozumieniem
• Dokonywanie przeglądu
• Powtarzanie
• Stosowanie technik mnemonicznych
• Posiadanie pewnej wiedzy wstępnej
• Praktyczne wykorzystywanie.

PLAN DZIAŁAŃ UŁATWIAJĄCYCH ZAPAMIĘTANIE TEGO, CO SIĘ PRZECZYTAŁO

Aby ci ułatwić zapamiętywanie tekstów, które chcesz zachować w pamięci, proponuję następującą procedurę:

• Dokonuj wstępnej oceny materiału (przegląd) i sprecyzuj swój cel
czytania.
• Wybierz adekwatne do celu czytania techniki czytelnicze.
• Zaplanuj przerwy w czasie czytania, aby „zaliczyć”, kilka począt-­
ków i końców, sprzyjających zapamiętywaniu.
• Wyselekcjonuj ważne informacje.
• Zanotuj istotne fakty i myśli.
• Przeglądaj notatki w celu utrwalenia (przynajmniej 3 razy):
— od razu po przeczytaniu tekstu,
— po kilku dniach,
— niedługo przed terminem egzekwowania wiedzy z danego
materiału.
• Wykorzystaj nową wiedzę w praktyce.

Brzeskiewicz Zbigniew – Superczytanie